Brión
Tipoloxía ou caracterización xeográfica
Étimu
Resume xeneral
De orixe prerromana, quizais en relación co termo briga 'fortaleza'.
Aspectos xeográficos, históricos, administrativos
O concello de Brión constituíuse en 1836 con parroquias pertencentes á antiga xurisdición de Altamira e algunhas das da Maía, na provincia de Santiago. Non hai ningún núcleo que coincida co nome do concello, que procede do da parroquia onde se situou a casa consistorial, en Pedrouzos (NavazaConcCoruña), que ten san Fins como advocación.
Información específica d'étimu pa esti topónimu
Hai varias hipóteses para este nome: foi posto en relación co substantivo común brión 'musgo', polo cal a motivación podería referirse á vexetación de lugares húmidos. Con todo, Gonzalo Navaza_Fitotoponimia restrinxe esta posibilidades a algúns topónimos en que se poida ter en conta unha haploloxía (como en Penedo Brión, microtopónimo en Hermisende).
Tamén se relacionou co celta briga, presente na terminación de moitos topónimos galegos como Lestrove, Sillobre, Añobre, O Grove, etc. O significado, neste caso, sería equivalente a 'castro'; esta acepción viría apoiada por una atestación en que se relacionan os dous termos:
- "uilla que ab antiquis uocitabatur Lentrobe, et nunc uocitatur Ostulata; subtus castro Brione, territorio Montanos, iuxta riuulo Tamare" 818 TSobrado
Atopamos outras documentacións históricas que non podemos identificar co topónimo que encabeza este artigo:
- "sca. Maria in Brion. scm. Saturninum iuxta fluuium Iubia. scm. Vincentium in Cetaria et insula Selima " 830 HistoriaCatedralSantiago, "hereditate quae abeo in terra Trasanquis in ualle de Brion in ecclesia de sancta Maria" 1188 CDXubia [referido a Brión, parroquia de Ferrol coa advocación de santa María]
- "sancti Andree de Brion que est in terra Trasanquis" 1093 CDXubia
- "in terra de Trasancis in loco nominato Eremita Sancti Andree de Brion, que est in ripa maris Iuuie" 1150 TSobrado
- "per fontem Astrili et per fluuium de Barcha et per arenam de Paradiso et per Brion de Susano et per fluuius Malus, et est media sexta de casal Nuni, et media duodecima de Baloni" 1175, "per illum coone de Sudris usque ad Grangiam de Brion que uocatur Sancti Andree" 1186 TSobrado
- "hereditate quam habeo in villa Briom de Juso et de Brion de Costa" 1188 TToxosoutos
- "morador ẽna Graña de Brion" 1488 DocsMSalazar
Documentación histórica
Vieya y medieval
- "ecclesia sancti Felicis de Brion" 1151 CDSMPinario
- "in territorio Amaia sub aula Sancti Felicis de Brion" 1156 TToxosoutos
- "Sam Fiis de Brion" 1334 TToxosoutos
Moderna
Cognaos y topónimos rellacionaos
Brión é tamén parroquia no concello de Ferrol e lugar en Boiro, Ferrol, Malpica, Outes e Rianxo.
Briones é concello da comunidade autónoma de La Rioja.
en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org