Ir o contido principal
Volver a ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Acceso investigadores
esglcaeupt-ptast

Yudego

Yudego

Tipoloxía ou caracterización xeográfica

Localidad
Idioma do topónimo
Castellano

Étimo

IŪDAICA, IŪDAICU
Latino
Detoponímico » Xentilicio

Resumo xeral

Parece que estamos ante un resultado directo románico, castellano, del adjetivo latino IŪDAICUS, "judío", con evolución fonética en todo regular, pues encontramos otros muchos casos de tratamiento como /y/ de /i/ inicial, a la manera de topónimos como Yunquera o de los sustantivos yunta,yugo, etc. y la diptongación de /e/ abierta tónica aparece en la forma antigua, documentada, Yudiego.  No es fácil, con todo precisar, si estamos ante un uso como antropónimo o bien si se trata de un adjetivo con el sustantivo elíptico o desaparecido, como sucede tantas veces. Podría tratarse, de esta manera, de un caso semejante al de Mont-juïc (<lat. MONTE IŪDAICU, "monte judío"). Así pues, "judío" o bien "El Judío". 

Aspectos xeográficos, históricos, administrativos

Localidad perteneciente al municipio de Sasamón, a unos 8 kilómetros, bien documentada desde fecha antigua. Formaba en tiempos un solo municipio con la vecina localidad de Villandiego, integrada también actualmente en el mismo municipio de Sasamón.

Documentación histórica

Antiga e medieval

  • "Yudiego. Este logar es behetria e es de don Iohan Rodrigez...", ca., 1351, LBecerroBehetríasLeón.

Moderna

  • "Yudego", 1528, CPecheros.
  • "..el concejo e v(ecin)os de lugar de Yudego e Villandiego...", Ejecutoria del pleito litigado por el Concejo de Olmillos de Sasamón (Burgos) con el Concejo de Yudego y Villandiego, 1580, ARCHV, PARES.
  • "Yudego", 1631, Csal. 
  • "En el lugar de Yudego...", Padrones de vecinos de Yudego y Villandiego,1651, ARCHV, PARES.
  • "Lugar de Yudego...a la primera digeron se llama este pueblo los lugares de Yudego y Villandiego, dividido en dos varrios...", 1751, CME, PARES.

 

 

 

Cognados e topónimos relacionados

Las referencias toponímicas a judíos no son frecuentes, pero existen. Así, cabe citar Taina de Prado Judío (Burgo de Osma, Soria), Teso del Judío (Arapiles, Salamanca), Torre Judío (Paracuellos de la Ribera, Zaragoza), Umbría de la Judía (Aliaga, Teruel), Val de los Judíos (Ausejo, La Rioja), 

E. Nieto Ballester:  "Yudego", 

Toponimia de las zonas central, sur e insular atlántica PID2020-114216RB-C66,proyecto de investigación financiado por el Ministerio de Ciencia, Innovación y Universidades, integrado en el Toponomasticon Hispaniae. 

[consultado en 14-05-2025].
Data: 29/12/2024
4667
no-portugues

Coordenades:-4.0048827879 42.363526169

As coordenadas no estado español proceden do IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Provincia
Burgos
Poboación (INE)
147 (2023)

Xentilicio e alcumes colectivos

Xentilicio(s)
Sen datos
Pseudoxentilicio(s)
Sen datos

Antropónimos orixinados polo topónimo

Apelido
Yudego
525 ocurrencias
Fonte: INE, consulta de 31/03/2024

Aunque la frecuencia del apellido es escasa se diría que su concentración en la zona de Valladolid, Palencia, Burgos, León, puede mostrar que el origen único o casi único es esta localidad burgalesa. Al margen de ello, no contamos con ninguna otra población conocida de este nombre. Con todo, no se puede descartar la utilización antigua del adjetivo como apellido sin más, sin origen toponímico. 

Yudego
Nome
Non xerou nome persoal

Bibliografía específica

Non hai bibliografía

Sinaturas

Redacción: E. Nieto Ballester

Yudiego. Este logar es behetria e es de,,,,..Libro becerro de las Behetrías. Copia de 1475-1499. ARCHV, PARES.

Yudiego. Este logar es behetria e es de,,,,..Libro becerro de las Behetrías. Copia de 1475-1499. ARCHV, PARES.

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

O proxecto I+D+I Toponomasticon Hispaniae está financiado polo MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. A presente aplicación contou cunha axuda para a consolidación e estruturación de unidades de investigación competitivas da Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Políticas de privacidade
  • Políticas de cookies
  • Contacto
-
-
-
-