Lousame
Tipologia ou caracterização geográfica
Derivado
Resumo geral
Derivado da voz común lousa, cun sufixo abundancial.
Aspetos geográficos, históricos, administrativos
O termo municipal de Lousame creouse en 1836 con parroquias pertencentes ás antigas xurisdición de Toxosoutos e de Noia. O nome tomouse da parroquia onde se estableceu a casa consistorial, no lugar de Portobravo, e non coincide con ningún núcleo de poboación.
Informação específica de étimo para este topónimo
É un derivado que parece portar o sufixo colectivo -ame (< lat. -AMĬNE, presente en cordame, dentame, ourizame, pelame). Con todo, como nas atestacións históricas alterna desde o séc. XII a terminación -ame con -amia, Bascuas 2014 cre que presenta o sufixo superlativo -ĭmo- (coma no lat. optimus), + -ia, sufixo bastante frecuente en formacións prerromanas: Lausamia > *Lausamie > Lausame > Lousame. O seu significado sería o mesmo: 'lugar con moitas lousas' e a formación sería paralela a dun topónimo próximo,Berrimes: *Vernimias > *Verrimias > *Verrimies > Verrimes. Dadas as atestacións medievais, quizais confluíron os dous tipos de formacións.
Documentação histórica
Antiga e medieval
- "sancto Iohanne de Lausame" 1115 CDSMPinario
- "Sancti Johannis babtiste de Lausame" 1144 TToxosoutos
- "Sancti Johannis de Lousame" 1144 TToxosoutos
- "in territorio Pistomarchos sub aula Sancti Johannis de Lausame inter duos riuulos Ceidom et Traua" 1186 TToxosoutos
- "in villa Lausamia" 1198 TToxosoutos
- "sub signo Sancti Johanni de Lousamia. in Lousamia" 1198 TToxosoutos
- "Fernandus Martini de Lausamia" 1246 TToxosoutos
- "en Lousamea" 1380 CDBelvís
- "san Johán de Lousame" 1384 CDGH
Moderna
- "felegresía de san Juan de Lousame" 1568 ACS
en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org