Santo Isidro
Tipologia ou caracterização geográfica
Étimo
Resumo geral
Lugar da parroquia de Posmarcos que leva tamén a advocación de santo Isidro.
Informação específica de étimo para este topónimo
O nome persoal e o do santo documéntase como Isidorus, pero hai atestacións medievais que confirman a pronuncia coa síncopa vocálica.
- "beatus Isidorus" 908 DipAstur
- "Sancti Isidori episcopi" 963 CDMelón
- "Iouan Isidriz" 1125 CDCatedralAstorga 1
- "vinea de don Isidro" 1147 TBSantiago
- "Ysidro Garcia, caualero de Val de Salze (...) Don Ysidro et so ermano Domingo Ysidrez (...) Petrus Ysydrez" 1241 TToxosoutos
O topónimo de Postmarcos documéntase como Santo Isidro, pero foi castelanizado a partir do séc. XVII como San Isidro. A forma orixinal restituíuse no NG.
Documentação histórica
Antiga e medieval
- "Sancto Ysidro" (Libro de Apeos de San Martiño Pinario) 1396 AHUS
Moderna
- "feligresía y coto de Santo Ysidro" (San Martiño: Libro 1 de apeos originales) 1557 AHUS (pp. 935r e ss.)
- "Santo Sidro de Postomarcos" (Apeo de Goiáns) 1586 (ATOPO (pp. 6, 19)
- "Felegresia de Santo Hesidro de Postomarcos (Apeo de Goiáns):1586 ATOPO (p.13)
- "Felegresia de Santo Sidro de Postomarcos" (Xurisdición de Santo Sidro) 1603 ARG
- "San Isidro de Postomarcos" MemoriasHoyo 1607 p.181
- "Feligresía de San Ysidro de Postomarcos" 1753 CME-PosmarcosPobra
Cognatos e nomes de lugares relacionados
Hai outros tres lugares con este haxiónimo (Campo Lameiro, Po, Cedeira e Neda, Co), amais de San Cidre (con aférese, troco de sibilantes e relaxación da vocal final), en Bergondo (Co). En Seisidre (Muros), a evolución parece paralela á de Seoane < SANCTU IOHANNE); para este, Blanco Quintela, en Top_Muros suxire outra posible explicación: que sexa unha variante de Seixide, e este de Seixido, derivado de seixo (< lat. SAXUM 'rocha'), aínda que parece que cómpren demaisadas alteracións fonéticas para explicar esta evolución.
Procedentes do xenitivo, ISIDŎRI, tamén hai en Galicia varios topónimos de posesor: Sidre, Vilar de Cidre.
en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org