Skip to main content
Itzuli ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Ikertzaileentzako sarrera
esglcaeupt-ptastan

Peñarrubias del Pirón

Peñarrubias del Pirón

Tipologia edo geografia karakterizazioa

Localidad
Idioma del topónimo
Castellano

Etimoa

PĬNNA
Latino
Mendi izenak » Goraguneak
RŬBEA, RŬBEU
Latino
Balorazioa » Kolorea
*PETRŌNE
Latino
Mendi izenak » Litonimia

Laburpen orokorra

Topónimo transparente, claro, paralelo a otros muchos semejantes existentes en todo el conjunto de la toponimia hispánica.  El nombre que hace alusión a las piedras rojizas de los montes próximos al río Pirón.Como en tantos otros casos el castellano rubias expresa aquí la noción de "rojizas". Se trata de una reintroducción del latín RUBEUS, -A, -UM, cuyo resultado patrimonial en castellano es royo, -a, muy frecuente en toponimia, pero hecho desaparecer probablemente por rubio, rojo y otros términos del mismo o parecido cpontenido semántico. El segundo elemento del compuesto se refiere al río Pirón, que corre por sus cercanías. Este nombre, a su vez, parece que procede de una forma *PETRŌNE, derivada de lat. PĔTRA, que hallamos a menudo en la toponimia hispánica.

Geografi, historia, administrazio alderdiak

Localidad a orillas del río Pirón y a la falda de los montes cercanos, en una altitud de unos 900 metros sobre el nivel del mar. Forma parte de la subcomarca de los valles del Pirón y del Polendos y actualmente es una pedanía dependiente del municipio de Escobar de Polendos. El pueblo se ubica en un entorno natural de gran valor paisajístico, ya que desde aquí se accede a los cañones formados por los ríos Pirón y Viejo, que atraviesan las franjas calcáreas de la sierra segoviana El valle del río Pirón es conocido por su riqueza en flora y fauna, así como por la presencia de yacimientos arqueológicos y restos de asentamientos humanos desde tiempos prehistóricos. La primera referencia histórica de Peñarrubias de Pirón data del año 1247, cuando aparece mencionada como Pennas Ruvias, nombre que hace alusión a las piedras rojizas de los montes próximos al río Pirón. Estuvo integrada en el sexmo de San Lorenzo, de la Comunidad de Ciudad y Tierra de Segovia.

Dokumentazio historikoa

Antzinatekoa eta Erdi Arokoa

  • "Pennas Ruvias", 1247, DocSegovia, 141.

Garaikidea

  • "En el lugar de Peñarrubias...", 1752, CME, PARES.
  • "Peñarrubias pasa a llamarse Peñarrubias del Pirón. Censo de 1857", Variaciones.
  • "Escobar incorpora el territorio del extinguido Peñarrubias. Censo de 1857", Variaciones.

kognatuak eta erlazionatutako leku izenak

La imagen de una peña color rojo, bermeja, colorada, es frecuente en la toponimia española, expresada mediante los adjetivos rubia, roya o con otros. Así, podemos mencionar casos como Peñarroya-Pueblo Nuevo (Córdoba), Peñarroya de Tastavins (Teruel), Peñarroja (Laguardia, Álava), Peñarrubia (Cantabria), Casa de la Peñarrubia (Villena, Alicante), Penarrubia (Curtis, La Coruña), Peñas Rubias (San Agustín del Guadalix, Madrid), Umbría de Peña Bermeja (Socovos, Albacete), Peñas Bermejas (Dalías, Almería), Barranco de Peña Colorada (Carboneras de Guadazaón, Cuenca), La Penya Roja (Estivella, Valencia), etc. Para la imagen de "peña roja" en la toponimia vasca es especialmente interesante en esta misma obra Aizkorbe (Navarra), de significado "bajo la peña roja".

E. Nieto Ballester:  "Peñarrubias del Pirón", 

Toponimia de las zonas central, sur e insular atlántica PID2020-114216RB-C66,proyecto de investigación financiado por el Ministerio de Ciencia, Innovación y Universidades, integrado en el Toponomasticon Hispaniae. 

[consultado en 18-06-2025].
Data: 06/06/2025
7365
no-portugues

Coordenadas: -4.086120583 41.098083628

Las coordenadas en el estado español proceden del IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcripción fonética
peɲa'ruβ̞jas ðepi'ron
Probintzia
Segovia
Bizilagunak
14 (2024)

Herritarren izena eta talde izengoitiak

Herritarren izena(k)
Daturik ez
Sasigentilizioak
Daturik ez

Leku izenak sortutako jende izenak

Abizena
No ha generado apellido
Izena
Ez du jende izenik sortu

Bibliografia berezia

Bibliografiarik ez dago

Sinadurak

Erredakzioa: E. Nieto Ballester

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

MCIN/AEI/10.23039/501100011033k finantzatu du Toponomasticon Hispaniae I+D+I proiektua. Aplikazio honek Galiziako Xuntak ikerketa guneen finkapenerako eta egituraketarako ematen dituen laguntzetako bat izan zuen.

Menú del pie

  • Pribatutasun politikak
  • Cookies politikak
  • Harremanetarako
-
-
-
-