Ir o contido principal
Volver a ToponHisp
  • Consulta do dicionario
  • Resultados do proxecto
  • Bibliografía
  • Fontes
  • Acceso investigadores
esglcaeupt-ptastan

Vez

Vez

Tipoloxía ou caracterización xeográfica

Río
Idioma do topónimo
Portugués

Ámbito semántico

Hidronimia » Corrente

Resumo xeral

Potamónimo de origem incerta, que tanto pode ser pré-latina, talvez da raiz indo-europeia *weik-, como latina.

Aspectos xeográficos, históricos, administrativos

Afluente da margem direita do rio Lima, nasce na serra da Peneda (cf. GEPB; ver também a CMP). Nas suas margens, situa-se a vila de Arcos de Valdevez.

Información específica de étimo para este topónimo

A etimologia deste potamónimo parece incerta, mas trata-se de nome atestado desde a Alta Idade Média.

No DOELP, José Pedro Machado, relacionando Vez com o potamónimo Baetis (hoje Guadalquivir) e com três nomes franceses (Bez, Bèze, Béziers), atribui-lhe origem pré-celta, o que é discutível, atendendo a que não se sabe se na região do rio Vez se fixaram comunidades de língua céltica. Fernandes_ToponPort refere-se a Vez como evolução da forma Vice, atestada na Idade Média (“Valis de Vice”); homónima, aparentemente, do ablativo uice, de uicis ‘vez, alternativa’ (Gaffiot); no entanto, deixa sem explicar como pode um nome comum de significação abstrata prestar-se a fixar-se como nome de rio.  Moralejo_HidronPrerroman (p. 72) propõe uma origem pré-latina pré-latina e interroga-se sobre duas possibilidades: remontará do indo-europeu *wek-, *wei-k- ‘dobrar, torcer’, alusivo ao curso sinuoso do rio ou do seu vale; ou, aproximando Vez do topónimo cântabro Bezana, do genitivo de um antropónimo celta – Vecii, de *weik- "vencer", ou  Ve(t)tii, genitivo do antropónimo Ve(t)tius.

A forma Vice, que figura na documentação medieval latina, pode ser variante etimológica, por intervenção notarial, visto que a forma Vez é ocorre não só em documentos latinos como também em documentos do período galego-português.

Em suma, Vez terá provavelmente origem pré-latina, mas não é de excluir que seja contributo direto do latim.

Documentación histórica

Antiga e medieval

 

  • "offerimus in ipso loco tibi Domino et seruientibus nominatis, in territorio Limie uilla Congusto cum domus ab intecro, Vez cum omnibus suis adiunctionibus" 951 CODOLGA
  • "siue terras et pumares in Moimenta sub portela de Uice que sunt de nostra quinta" 959 CODOLGA
  • "et iacent circa ripam fluminis Vice sub castro quod dicunt Sancte Crucis et monte Tauarca" CODOLGA
  • "monasterium quoddam, quod est in Valle de Vez nomine Azar" 1125 CODOLGA
  • "Valle de Vice" 1125 DMP I p. 89
  • "in loco predicto Valle de Vice" 1153 DMP I p. 299
  • "prados de Vez" 1258 PMH Inq. p. 380
  • "foronsse todos muy bẽ guisados a hûû logar que chamã Valdevez" 1400 Corpus_Pt (Crónica Geral de Espanha 1344)

 

Moderna

  • "e parte com o concelho de Vale de Vez pelo rio de Lima em meio" 1527 Numeramento_1527 vol.III
  • "Arcobriga,ae,f.g. || Os Arcos de Valdevez" 1697 Pereira_Prosodia p. 67
  • "Vez. Banha este rio primeiramente o Vale de Poldros, termo da Villa dos Arcos, onde nasce nas montanhas de Penella" 1762 Castro_1762 p. 146
  • "Vez. Nasce em Val-de-Poldros, no logar de Padrão, F. de Sistello" 1872 Baptista_ChorogModernaPt p. 31

 

Paisaxe toponímica próxima

Arcos de Valdevez, Lamas de Vez.

Cognados e topónimos relacionados

O DOELP assinala que Valdevez também existe em “[…] Cinfães, Porto (rua), Sobral de Monte Agraço, Tarouca”. No entanto, não é seguro que se trate de topónimos relacionáveis com Vez.    Fernandes_ToponPort precisa que o topónimo Valdevez, em Tarouca, terá origem em antropónimo árabe, como Aveiz, em 1152 (DMP Documentos Régios p. 238) e como Valis de Aveyzi num documento datado de 1258 (PMH Inq. p. 1080).

Carlos Rocha:  "Vez", 

en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org 

[consultado en 16-10-2025].
Data: 15/10/2025
3531
portugues

Coordenades:-8.416913 41.84432

As coordenadas no estado español proceden do IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcrición fonética
[ˈveʃ ] [ˈbeʃ ]
Provincia
Sen provincia
Poboación (INE)
Sen datos

Xentilicio e alcumes colectivos

Xentilicio(s)
Sen datos
Pseudoxentilicio(s)
Sen datos

Antropónimos orixinados polo topónimo

Apelido
Non xerou apelido
Nome
Non xerou nome persoal

Bibliografía específica

Non hai bibliografía

Sinaturas

Redacción: Carlos Rocha

Rio Vez em Arcos de Valdevez (imagem de Carlos Cunha, 13/07/2007, na versão em espanhol da Wikipédia)

Rio Vez em Arcos de Valdevez (imagem de Carlos Cunha, 13/07/2007, na versão em espanhol da Wikipédia)

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

O proxecto I+D+I Toponomasticon Hispaniae está financiado polo MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. A presente aplicación contou cunha axuda para a consolidación e estruturación de unidades de investigación competitivas da Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Políticas de privacidade
  • Políticas de cookies
  • Contacto
-
-
-
-