Ir o contido principal
Volver a ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Acceso investigadores
esglcaeupt-ptastan

Villageriz

Villageriz

Tipoloxía ou caracterización xeográfica

Municipio
Idioma do topónimo
Castellano

Étimo

SIGERICUS
Germánico
Deantroponímico » Nome persoal
VĪLLA
Latino
Hábitat humano » Poboación

Resumo xeral

Como muchos otros topns. en Villa-, la segunda parte es un antropónimo de posesor en genitivo: en este caso *Segerici / Sigerici. El enmudecimiento de la palatal es rutinario en este contexto vocálico, [ʝ] > Ø. Los grandes propietarios llevan con frecuencia en la Alta Edad Media antropónimos de base germánica.

Aspectos xeográficos, históricos, administrativos

Es pueblo pequeño, situado en la falda de la Sierra de Carpurias, no lejos de la frontera provincial con León. Tuvieron abundantes propiedades en él los monjes del monasterio de Nogales. Fue del estado de Benavente, propiedad del conde homónimo (luego duque), pasando a partir de 1834 a integrarse en el correspondiente partido judicial. Su patrón es san Pedro Apóstol.

Información específica de étimo para este topónimo

Se trató el topónimo Villageriz en RiescoTopZamora 681. La etimología ya fue señalada por PascualSánchez_ 1986 (229). Sobre descendientes de Sigericus ajenos a la forma de genitivo, véase ToponHisp s.v. Otero de Sariegos.

La forma originaria será un genitivo Se(ge)rici, donde la -c- final se palataliza al ir seguida por vocal anterior. El genitivo también se petrificó localmente como nombre personal: un Sigerici testigo en Celanova (955 TumboCelanova). De hecho, se constata en Sahagún Sigerizi y Sigirizi. Compárese el topn. gallego Xixiriz (A Broza (San Tomé), O Saviñao LU). La misma evolución se comprueba, como ya mostró Mz. Pidal, en el pueblo burgalés de Castrojeriz, tratado monográficamente en la presente serie (véase también DicTopEsp s.v. Castrojeriz), que es documentado hacia 882 como Castrum o Castellum Sigerici en la Crónica Albeldense, pero Castro Seriç, -ize en 1127, 1254. Montsoriu, en Cataluña, procederá también de un Mons Si(ge)rici, por asimilación vocálica (OnCat V: 387).

Documentación histórica

Antiga e medieval

  • Villasericici / Villa de Sexici (1115 StaMartaTera) = Villa Seriti [enmendable como Serici], en valle de Vidriales arroio discurrente Almuçara (1115 CDCatedralAstorga 1 p. 412).
  • Villageriz (1378 CDMonNogales p. 299).
  • Villaçeris (1444 CDMonNogales pp. 469, 479, 486).
  • Villaxeris (cd. 1446 InventCdBenavente).

Moderna

  • Rrº Aº e Pº Cano, vecinos de Villaxeris (1509 ArrendCdBenavente2).
  • Villaxeris (1526 CensoPecheros2 204).
  • Villaxeriz (1545 RentasCdBenavente).
  • Vª Xeriz (1565 DezmCdBenavente).
  • Villagerís, prov. tierras Conde de Benavente; Villaxeréz, arciprestazgo de Valdevidriales (1591 TGonzálezCenso 22, 180).
  • Villajeriz, tierra de Benavente (CME).

Cognados e topónimos relacionados

Del mismo origen *Se(ge)rici podría ser La Geriz / Laguna Geriz (trf. Villalpando, Cotanes, Cabreros del Monte 1909 PÑL) = La Geriz (BolProvZamora 4.5.1914). Se extiende hacia el este como Vallegeriz / Vallejeriz penetrando en los vecinos Quintanilla del Monte y Cabreros del Monte VA (1908 PÑL) = Valdegeriz (BolProvValladolid 31.10.1917, 16.10.1919).

En Paramio ZA, un paraje Geriz se documenta en 1532 (AHNOB, Osuna, C. 493, D. 61). Conviene sin embargo confirmar con otras citas, pues el término municipal de este pueblo sanabrés contiene varios topns. de origen antroponímico germánico.

Fuera del dominio asturianoleonés:

  • Valdejeriz (Frandovínez BU BolProvBurgos 1.12.1899, 27.4.1927, 23.9.1946).
  • Valdegeriz (Carrión de los Condes P mtn25), paraje inmediato a Prado Galindo.
  • Valdejeriz (Sargentes de la Lora BU mtn25).
  • Peñajeriz (Redondo ry Rioseco, en las Merindades BU 1926 PÑL).

Pascual Riesco Chueca:  "Villageriz", 

en Toponimia asturiano-leonesa, proyecto integrado en el Toponomasticon Hispaniae.

[consultado en 21-06-2025].
Data: 19/06/2025
5687
no-portugues

Coordenades:-5.955623 42.117971

As coordenadas no estado español proceden do IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcrición fonética
[bi ʎa xe 'riθ]
Provincia
Zamora
Poboación (INE)
64 (2023)

Xentilicio e alcumes colectivos

Xentilicio(s)
Sen datos
Pseudoxentilicio(s)
Sen datos

Antropónimos orixinados polo topónimo

Apelido
Geriz
1 ocurrencias

Un Gonzalo Geriz, escribano, es mencionado en Plasencia en 1491 (DiplUnivSalamanca § 80, p. 321).

Nome
Non xerou nome persoal

Bibliografía específica

Non hai bibliografía

Sinaturas

Redacción: Pascual Riesco Chueca

Revisión: Toribio Fuente Cornejo, Ana María Cano González, Claudia Elena Menéndez Fernández.

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

O proxecto I+D+I Toponomasticon Hispaniae está financiado polo MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. A presente aplicación contou cunha axuda para a consolidación e estruturación de unidades de investigación competitivas da Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Políticas de privacidade
  • Políticas de cookies
  • Contacto
-
-
-
-