Ir o contido principal
Volver a ToponHisp
  • Consulta do dicionario
  • Resultados do proxecto
  • Bibliografía
  • Fontes
  • Acceso investigadores
esglcaeupt-ptastan

Bragança

Bragança

Tipoloxía ou caracterización xeográfica

Concelho
Idioma do topónimo
Portugués

Étimo

*BRIGANTĬA
Prerromano
Hábitat humano

Resumo xeral

De *BRIGANTĬA (com o radical celta briga- e a terminação latina -NTĬA), através da forma medieval Bregança (Lições_LV, p.337 e OpúsculosIII, pp. 330-331)

Aspectos xeográficos, históricos, administrativos

A tradição atribui a fundação da cidade a um lendário rei Brigo, em 1906 a. C., daí lhe advindo o primitivo nome de Brigância (Costa_Corografia, vol. I, p. 495). Durante algum tempo, teve a designação de Julióbriga, dada pelo imperador Augusto em homenagem a Júlio César. Destruída durante as guerras entre cristãos e mouros, a povoação pertenceu ao mosteiro beneditino de Castro de Avelãs e foi adquirida, em 1130, por Fernão Mendes de Bragança, cunhado de D. Afonso Henriques. D. Sancho I concedeu-lhe carta de foro em 1187, renovada por D. Afonso III em 1253 e, mais tarde, por D. Manuel em 1514. Em 1445, Bragança recebeu a concessão de uma feira franca e, em 1464, D. Afonso V elevou-a à categoria de cidade.

Documentación histórica

Antiga e medieval

  • “Hec est carta de foro quam ego Sancius Dei gratia Portugalensis Rex unacum uxore mea Regina domna Dulcia et filiis meis Rege domno Alfonso et Rege domno Henrico et filiabus meis Regina domna Tarasia et Regina domna Sancia facio vobis populatoribus de civitate Bragantie” 1187 PMH/NS, vol. IX/I p. 224

  • “Ego Alfonsus II.us Dei gratia Portugalensis Rex una cum uxore mea Regina domna Urraca et filiis nostris Infantibus domno Sancio et domno Alfonso et domno Fernando et domna Alionor, roboro et confirmo vobis populatoribus de Blagancia cartam illam quam avus meus Rex domnus Sancius excellentissime memorie vobis fecit” 1219 PMH/NS, vol. IX/I p. 563

  • “Dom Affonsso teente Bragança” 1258 (Foral de Estremoz) IForal

  • “Esta he a carta de foro que eu D. Sancho ffaço a vos pobladores da cibidade de Bregança” [séc. XIII tradução do foral latino de 1187]. 1798-1799 ElucViterbo, p.131

  • “D. Orraca Peres, e foi casada co D. Nuno Vasques de Bargança, e ouverom um filho e huma filha; o filho ouve nome D. Gonçalo Nunes, o que matarão em Bargança”. Séc. XV. PMH, Script (Livro de Linhagens), p. 182

Moderna

  • “região de Portugal em que stam as cidades de Miranda, e Bragança, e muitas villas nobres, que chamam de Tralos montes que de hũa parte chegam a Galliza e de outra ao reino de Leam” 1610 Leão_Descrição, p. 66

  • “a nobre Cidade de Bragança, a que os Latinos chamão Celiobriga: foy fundada por Brigo quarto Rey de Espanha […] e delle tomou o nome de Brigantia, corrupto hoje em Bragança” 1706-1712, Costa_Corografia, vol. I, p. 495

  • “Chamavam à aldeia que existia no local da actual cidade de Bragança – Bemquerença, e foi Bemquerença o primeiro nome da nova vila, à qual depois se deu o nome da destruída cidade de Bragança” 1873-1890 DicCoroPLeal, vol. 1, p. 482

Esperança Cardeira:  "Bragança", 

en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org 

[consultado en 08-10-2025].
Data: 07/10/2025
7241
portugues

Coordenades:(-6.711666 41.79425

As coordenadas no estado español proceden do IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcrición fonética
[bɾɐ´gɐ̃sɐ]
Provincia
Trás-os-Montes e Alto Douro
Poboación (INE)
34.582 (2021)

Xentilicio e alcumes colectivos

Xentilicio(s)

bragançano

bragantino

brigantino

bragancês

Pseudoxentilicio(s)
Sen datos

Antropónimos orixinados polo topónimo

Apelido
Bragança
Apelido
Braganção
Fonte: DOELP

nome étnico (Antr, p. 155)

Nome
Non xerou nome persoal

Bibliografía específica

Non hai bibliografía

Sinaturas

Redacción: Esperança Cardeira

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

O proxecto I+D+I Toponomasticon Hispaniae está financiado polo MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. A presente aplicación contou cunha axuda para a consolidación e estruturación de unidades de investigación competitivas da Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Políticas de privacidade
  • Políticas de cookies
  • Contacto
-
-
-
-