Ir o contido principal
Volver a ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Acceso investigadores
esglcaeupt-ptastan

Cuatro Damas, Las

Cuatro Damas, Las

Tipoloxía ou caracterización xeográfica

Paraje
Idioma do topónimo
Castellano

Étimo

QUATTUOR
Latino
Valoración » Numeral
DAMA
Romance
Hábitat humano » Profesión ou cargo

Resumo xeral

Se trata de un bello ejemplo de la creación de topónimos a partir de la comparación de un accidente natural con otro elemento, natural o no, lo que es frecuente, en especial, en todo lo referido a la oronimia y a la naturaleza del terreno. En este caso unas formaciones rocosas han sido comparadas con cuatro damas, cuatro mujeres. Al mismo tiempo el topónimo es una interesante muestra de la presencia de numerales, lo que no es raro, precisamente, en topónimos de este tipo. Se da además, la afortunada circunstancia añadida de que, muy posiblemente, podemos saber quién y cuándo creó el topónimo, conocido ahora por miles de montañeros y excursionistas. Según Bernardo de Quirós en 1921 (LaPedriza, 79) fue su colega guadarramista Juan A. Meliá quien en enero de 1914 denominó a este risco "Risco de las Damas" "a causa de la silueta que ofrecen, a contraluz especialmente". Como puede observarse, se denominó simplemente "de las Damas" añadiéndose posteriormente el numeral. Actualmente figura casi siempre así, "Las cuatro Damas". 

Aspectos xeográficos, históricos, administrativos

Se trata de unas formaciones rocosas situadas en La Pedriza, en el término municipal de Manzanares el Real, a una altura de 1564 metros. La Pedriza es un gran batolito granítico en la vertiente sur de la Sierra de Guadarrama, y toda esta zona pertenece administrativamente a Manzanares el Real. 

Cognados e topónimos relacionados

Hasta donde sabemos, no hay ningún otro topónimo exactamente igual en el conjunto de España, pero naturalmente el número cuatro referido a algún elemento cualquiera, natural o no, es frecuente. Podemos, así, citar el caso de Las Cuatro Hermanas (Torvizcón, Granada), que podría designar algo parecido a Las Cuatro Damas de La Pedriza, al encontrarse en una zona no habitada. Otros casos con cuatro, pero ya referidos muy probablemente a realidades son ejemplos del tipo Las Cuatro Sendas (Aniñón, Zaragoza), Las Cuatro Higueras (Cuevas del Almanzora, Almería), etc.

E. Nieto Ballester:  "Cuatro Damas, Las", 

Toponimia de las zonas central, sur e insular atlántica PID2020-114216RB-C66,proyecto de investigación financiado por el Ministerio de Ciencia, Innovación y Universidades, integrado en el Toponomasticon Hispaniae. 

[consultado en 10-10-2025].
Data: 05/10/2025
8026
no-portugues

Coordenades:-3.8568111529999 40.765502341

As coordenadas no estado español proceden do IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcrición fonética
laskwa'tro 'ðamas
Provincia
Madrid
Poboación (INE)
Sen datos

Xentilicio e alcumes colectivos

Xentilicio(s)
Sen datos
Pseudoxentilicio(s)
Sen datos

Antropónimos orixinados polo topónimo

Apelido
Non xerou apelido
Nome
Non xerou nome persoal

Bibliografía específica

Non hai bibliografía

Sinaturas

Redacción: E. Nieto Ballester

A la derecha, "La Cara", a la izquierda de ella "Las Cuatro Damas", en La Pedriza. Fotografia del autor (septiembre 2025).

A la derecha, "La Cara", a la izquierda de ella "Las Cuatro Damas", en La Pedriza. Fotografia del autor (septiembre 2025).

El "Risco de las Damas", en la Pedriza posterior, en la obra de C. Bernardo de Quirós, 1921.

El "Risco de las Damas", en la Pedriza posterior, en la obra de C. Bernardo de Quirós, 1921.

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

O proxecto I+D+I Toponomasticon Hispaniae está financiado polo MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. A presente aplicación contou cunha axuda para a consolidación e estruturación de unidades de investigación competitivas da Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Políticas de privacidade
  • Políticas de cookies
  • Contacto
-
-
-
-