Vés al contingut
Volver a ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Acceso investigadores
esglcaeupt-ptast

Viseu

Viseu

Tipoloxia o caracterització xeogràfica

Concelho
Idioma del topònim
Portugués

Étimo

*VISSAIU
Prerromano
Hàbitat humà » Población

Resum general

De um étimo pré-romano *Vissaium, de significado obscuro e inferido de uma inscrição datável do século I d. C descoberta em Viseu. 

Aspectes geogràfics, històrics, administratius

Viseu foi residência dos condes D. Teresa e D. Henrique que lhe deram foral em 1123 (é possível que D. Afonso Henriques tenha nascido em Viseu). D. Sancho concedeu a Viseu novo foral em 1187, confirmado por D. Afonso II em 1217 e em 1513 por D. Manuel.

Información específica de étimo para este topónimo

*Vissaium (Fernandes, Carvalho & Figueira 2009) ou *Visaio- (Búa_ToponimiaPrelatina) é forma inferida de Vissaieigobor. Em 2009 foi descoberta em Viseu uma ara votiva, datável do século I d. C., com a seguinte inscrição: Deibabor / igo / Deibobor / Vissaieigo/bor / Albinus / Chaereae / f(ilius) / u(otum) s(oluit) l(ibens) m(erito). A sequência Deibabor igo Deibobor Vissaieigobor, corresponde a um sintagma na forma de dativo de uma língua indígena indo-europeia não latina. O morfema -bor parece ser variante ou cognato da desinência -bo de outras epígrafes e de -bos do celtibérico.

Note-se que Machado (DOELP) colocava a hipótese de uma raiz pré-indoeuropeia *ves ‘montanha’ e Vaz (2011: 148-149) propõe que vissaiei- seja interpretado como etnónimo.

Vasconcelos (1911: 338) refere que “nas moedas visigoticas do sec. VII lê-se Veseo”.

Documentació històrica

Antiga i medieval

  • "Deibabor igo Deibobor Vissaieigobor Albinus Chaereae f(ilius) u(otum) s(oluit) l(ibens) m(erito)" s. I Fernandes, Carvalho & Figueira 2009
  • "“uillas in urbis uiseo” 961 PMH, Dipl.I, p. 53
  • “Eidem Bracharensi Metropoli Galiciam Provinciam […] Portucale colimbriam et Episcopalis Nominis nunc Opida Viseum” 1138 ElucViterbo t.II p.11
  • “Comes Fernandus tenens terram Visei” 1173 ElucViterbo t.II p.152
  • “Milites et Clerici qui in veteri civitate de Viseo casas habuerint” 1187 Eluc_Viterbo t.I p.311

Moderna

  • “das ruinas da antiga cidade de Vacca, que estava situada (segundo a tradição) onde hoje se mostra a cova de Viriato, se foy povoãdo a de Vizeu […] o nome de Vizoncio, ou Vizo (como dizem muitos) pela grande vista, que della se descobria.” 1706-1712 Costa_Corografia t.II, p. 177-178
  • “Viseu […] foy fundada pelos Turdulos quinhentos anos antes da vinda de Christo” 1739 Freire_Corografia p. 58

Cognats i topònims relacionats

O topónimo Viseu foi transplantado para Évora, Leiria, Montemor-o-Velho, Portimão, Sertã e Vila Franca de Xira. Também ocorre no Brasil.

Esperança Cardeira:  "Viseu", 

en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org 

[consultado en 14-05-2025].
Data: 01/12/2023
1641
portugues

Coordenades:-7.919146 40.661173

Les coordenades a l'estat espanyol procedeixen de l'IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcripció fonètica
[vi’zew]; [βi’ẓew]
Audio
Província
Viseu
Població
99 274 (2021)

Gentilici i renoms col·lectius

Gentilici(s)

Viseense

Pseudogentilici(s)
Sin datos

Antropónims originats pel topònim

Cognom
Viseu
Cognom
Vizeu
Nom
No ha generat nom personal

Bibliografía específica

Fernandes, Luís da S., Pedro S. de Carvalho & Nádia Figueira. 2009. Divindades indígenas numa ara inédita de Viseu. In: F. Beltrán, J. d’Encarnação, A. Guerra, C. Jordán & B. Díaz Ariño (eds.) Acta Palaeohispanica X, Actas do X Colóquio Internacional sobre línguas e culturas paleo-hispânicas. Zaragoza: Institución «Fernando el Católico», pp. 143-155.[= Palaeohispanica 9]. 

Vaz, João Luís Inês. 2011. Distrito de Viseu. Concelho de Viseu. Hispania Epigraphica, 17, pp. 148-149.

Vasconcelos, J. Leite de. 1911. Lições de Philologia Portuguesa. Lisboa: A. M. Teixeira.

Signatures

Redacció: Esperança Cardeira

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

El proyecto I+D+I Toponomasticon Hispaniae está financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. La presente aplicación contó con una ayuda para la consolidación y estruturación de unidades de investigación competitivas de la Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Políticas de privacidad
  • Políticas de cookies
  • Contacto
-
-
-
-