Ir o contido principal
Volver a ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Acceso investigadores
esglcaeupt-ptast

Durana / Dura

Durana / Dura

Tipoloxía ou caracterización xeográfica

Municipio
Idioma do topónimo
Vasco

Étimo

DURUS
Vasco
Onomástica

Ámbito semántico

Hábitat humano » Poboación

Resumo xeral

Es un topónimo basado en el nombre personal Durus. La acepción inicial era 'la propiedad de Durus'.

Información específica de étimo para este topónimo

Es claramente un topónimo con base antroponímica; creemos que el nombre personal subyacente es Durus: *(uīlla) durana 'la granja, la propiedad de Durus' > Durana (romance) / > *Durãɦ̃ã > Dura (euskera), con aspiración inicial de la nasal lenis en posición intervocálica y pérdida posterior.

Hay [D]urio  Duri f. (Grupo Mérida, 2003: 163) en Valverdeja (Toledo), que en HE se lee [D]urio Aduri f[ilius], y también Duri[o] en Miragaia (Portugal, HE). En Dalmacia parece que se documenta un Durus Valeriano (EDH); Solin y Salomies (1988: 326) traen Durus. En Toledo hay también Turius (HE), por lo que es posible que hubiera un *Turus, de donde el resultado sería el mismo, con sonorización de la dental sorda en posición inicial, habitual en euskera.

Documentación histórica

Antiga e medieval

Durana (1025, Reja; García Andreva, 2010: 974)

Durana (1076; García Andreva, 2010: 979)

Dominico de Durana (1085, Ledesma, 1989: 82; García Andreva, 2010: 982)

Lope de Durana (1089, García Andreva, 2010: 415)

Durana (1257, Rodríguez, 1989: 228)

Duraña, Durana (1295, Rodríguez, 1989: 439, 448)

Durana (1418, Martí, 1980, II, 176; 1457, Pozuelo, 2013: 50)

Duraçar 'Durana la vieja' (1483, Elorriaga-Arkauti, Ciérbide, 2000: 430)

Moderna

Duragana 'lo de encima de Durana' (Gamarra Nagusia - Gamarragutxi, 1476-1796; Martínez de Madina, 2010: 180)

«la açequia de Duranaçarcolarrea, y bolbiendo hazia el prado de Çurbano e la dicha açequia de Duraçarcolarrea» ('el prado de Durana la vieja', 1519, Pozuelo 2013: 304).

Durana (1551, Díaz Bodegas, 1998: 318)

Durabea (Gamarra Nagusia - Gamarragutxi, 1573-1933; Martínez de Madina, 2010: 179)

Dura arabidea 'el camino a Durana' (Miñao - Miñaogutxi, 1679; Martínez de Madina, 2010: 354)

Durabea 'lo de debajo de Durana', Duragana 'lo de encima de Durana' (1600, Gamarra Nagusia / Gamarra Mayor, López de Guereñu, 1989: 179)

Duranasolo '(el) labrantío de Durana' (Mendibil, 1635; López de Guereñu, 1989: 180)

Durako uraldea 'lo de hacia el agua de Durana' (Gamarra Nagusia - Gamarragutxi, 1643-1722; Martínez de Madina, 2010: 180)

Durana videa 'el camino de Durana' (Miñao - Miñaogutxi, 1644; Martínez de Madina, 2010: 354)

Durana videa 'el camino de Durana' (Miñao - Miñaogutxi, 1662; Martínez de Madina, 2010: 354)

Durabidea 'el camino de Durana' (Gamarra Nagusia - Gamarragutxi, 1667; Martínez de Madina, 2010: 180)

Duranabidea 'el camino de Durana' (Gamarra Nagusia - Gamarragutxi, 1679; Martínez de Madina, 2010: 180)

Durana (s. XVIII, Gamiz, 34)

Duranabidea 'el camino de Durana' (1694, Miñaogutxi/Miñano Menor, López de Guereñu, 1989: 180)

Duracoaldea ('lo de hacia Durana', 1698, Gamarragutxi/Gamarra Menor; López de Guereñu, 1989: 179)

Durako erpidea 'el camino real de Durana', Retana/Erretana, 1733-1893; Martínez de Madina, 2010: 354)

Durana videa 'el camino de Durana' (Gamarra Nagusia - Gamarragutxi, 1787; Martínez de Madina, 2010: 180)

Duralarra 'el prado / el campo de Durana' (Retana/Erretana, 1792-1893; Martínez de Madina, 2010: 354)

Durana (DRAH, I, 1802: 225)

Duranzarra 'Durana la vieja' (Elorriaga-Betoñu, 1811; López de Guereñu, 1989: 180)

Durana (Madoz, VII, 1847: 422)

Paisaxe toponímica próxima

Mandojana/Mandoia

Maturana/Matura...

Patxi Xabier Salaberri Zaratiegi:  "Durana / Dura", 

en Toponimia del País Vasco y Navarra (PID2020-114216RB-C64), proyecto integrado en el Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/ 501100011033 

[consultado en 14-05-2025].
Data: 29/10/2024
3513
no-portugues

Coordenades:-2.640033 42.891788

As coordenadas no estado español proceden do IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcrición fonética
duˈɾana / ˈduɾa
Provincia
Araba/Álava
Poboación (INE)
372 (2023 https://www.araba.eus/elva/Nomenclator/ELVA5004NomCoc.asp)

Xentilicio e alcumes colectivos

Xentilicio(s)
Sen datos
Pseudoxentilicio(s)
Sen datos

Antropónimos orixinados polo topónimo

Apelido
Díaz de Durana
176 ocurrencias
Fonte: https://www.ine.es/widgets/nombApell/index.shtml
Díaz de Durana
Apelido
González de Durana
271 ocurrencias
Fonte: https://www.ine.es/widgets/nombApell/index.shtml
González de Durana
Nome
Non xerou nome persoal

Bibliografía específica

Non hai bibliografía

Sinaturas

Redacción: Patxi Xabier Salaberri Zaratiegi

Dura herria. Natalia Evseevaren argazkia.

Dura herria. Natalia Evseevaren argazkia.

Dura urrutixeagotik. Natalia Evseevaren argazkia.

Dura urrutixeagotik. Natalia Evseevaren argazkia.

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

O proxecto I+D+I Toponomasticon Hispaniae está financiado polo MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. A presente aplicación contou cunha axuda para a consolidación e estruturación de unidades de investigación competitivas da Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Políticas de privacidade
  • Políticas de cookies
  • Contacto
-
-
-
-