Skip to main content
Tornar a ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Accesu investigadores
esglcaeupt-ptast

Trabada

Trabada

Tipoloxía ou caracterización xeográfica

Concello
Idioma del topónimo
Galego

Étimu

TABŬLĀTA
Latino
Oronimia » Llanada

Derivado

Resume xeneral

Do latín tabǔlāta, 'pequena construción feita con táboas'.

Aspectos xeográficos, históricos, administrativos

A constitución de Trabada como concello enmárcase no primeiro terzo do século XIX. As oito parroquias que abrangue na actualidade (A Fórnea, A ría de Abre, Sante, Trabada, A Valboa, Vidal, Vilaformán e Vilapena) veñen de tres xurisdicións (Sante, Trabada e Vilaformán) e outros coutos da antiga provincia de Mondoñedo (Fórnea, Valboa e Vidal). A actual freguesía de Santa María de Trabada foi primeiro couto real e despois couto xurisdicional ata o ano 1840. O que se coñecía por Administración das Ribeiras de Sante englobaba un territorio vasto e rexía os territorios de Ribadeo (convento e colexiata de Santa Clara), Couxela, Vilausende, Covelas, Cedofeita, Piñeira e Vilaselán, así como as terras de Castropol e as citadas do concello de Trabada. A xurisdición de Vilaformán estaba composta polas parroquias de Vilaformán, A Vilapena e Vilaouruz (na actualidade do concello da Pontenova). Ao mesmo tempo, pertencen á antiga provincia de Mondoñedo os coutos de Valboa (en que exercía o Señorío don Carlos de Oia), Santo Estevo de Fórnea (da xurisdición de Vilanova de Lourenzá) e San Mateo de Vidal (MarquésValea_2004 e MarquésValea_2018). 

Información específica d'étimu pa esti topónimu

O topónimo rexístrase desde o séc. VIII coa forma Tabulata; de aí Tablata > Tabrada > Tavrada e finalmente Trabada. Constitúe unha evolución alternativa a Taboada (véxase). A atestación Triavada de 969 é posiblemente unha falsa latinización do copista, como apuntan o restos das documentacións; ademais, a evolución do latín tria vada é Triabá (Castro de Rei, Lu).

Documentación histórica

Vieya y medieval

  • Diploma Silonis regis: "et per alia petra ficta qui stat in montem super Tabulata" 775 DocsMSalazar, pp. 784-799, CDCatedralLeón 1, pp. 3-5
  • "In Triavada hereditata et ecclesia Sancta Maria integra" 969 TLourenzá, p. 23
  • "Sancte Marie de Travada" 1038-1047 TVelloLugo, pp. 220-221
  • "Sanctam Mariam de Tabulata subtus montis Capanella" 1085 TLourenzá, pp. 195-196
  • "villar de Tablata " 1131 TLourenzá, pp.46-47
  • "villa de Tablada" 1131 TLourenzá, pp.46-47
  • "Eu, Roy Torto, natural do couto de Meira, morador que son en Taurada" 1381 CDVilourente, p. 175
  • "Testemonyas que estavan presentes: Pero de Travada" 1406 CDVilourente
  • "Diego Alvares de Trabada" 1421 CDSDomingosViveiro, p. 65

Moderna

  • Trabada ~Travada 1752 CME
  • Trabada 1806-1870 DicMadoz

 

Cognaos y topónimos rellacionaos

En territorio galego existen cognados, algúns coa mesma evolución:

  • Lugares: A Trabada (Alfoz, Lu)
  • Son derivados: Trabadela (lugar na Estrada, Po; Trabada, Lu); Trabadelo (lugar en Navia de Suarna, Lu),

e outros con variacións evolutivas: 

  • A Taboada (lugar en Val do Dubra, Co), Taboada (concello en Taboada, Lu; e lugar en Carballo, Co; Cesuras, Co; Ferro, Co; Monfero, Co; O Pino, Co; Taboada, Lu; Silleda, Po; Vila de Cruces, Po), Taboada Vella (lugar en silleda, Po), Taboada dos Freires (Taboada, Lu),
  • Derivados: Taboadela (lugar en Muíños, Paderne de Allariz e Taboadela, Ou), Taboadelo (lugar en Forcarei, A Lama, Ponte Caldelas, Po). 
Ana Boullón:  "Trabada", 

en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org 

[consultado en 11-05-2025].
Fecha: 18/03/2023
130
no-portugues

Coordenadas: -7.1945 43.446972

Las coordenadas en el estado español proceden del IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcripción fonética
tɾaˈβaða̝
Audio
Ensin provincia
Lugo
Población
1127

Xentiliciu y nomatos coleutivos

Xentiliciu/-os

Trabadenses

Pseudoxentiliciu/-os

Os do Val de Lourenzá (composto polas parroquias de Santa María, San Xurxo, San Tomé e Santo Adrao) reciben o nome de Valegos. 

Antropónimos orixinaos pol topónimu

Apellíu
Trabada
52 ocurrencias
Fonte: CAG
Nome
Nun xeneró nome personal

Bibliografía específica

Marqués Valea, Xulia. 2004. A toponimia de Trabada (Lugo). Santiago de Compostela: Xunta de Galicia.

Marqués Valea, Xulia. 2018. Toponimia de Trabada. A Coruña: Real Academia Galega.

Robla

Redaición: Ana Boullón

Revisión: -

Contribucións puntuais: -

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

El proyeutu I+D+I Toponomasticon Hispaniae ta financiáu pol MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. La presente aplicación cuntó con una ayuda pa la consolidación ya estruturación d'unidaes d'investigación competitives de la Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Polítiques de privacidá
  • Polítiques de cookies
  • Contautu
-
-
-
-