Baltar
Tipoloxía ou caracterización xeográfica
Étimo
Resumo xeral
De BALTARII, xenitivo do nome medieval de posesor Baltarius, de orixe xermánica.
Aspectos xeográficos, históricos, administrativos
O concello constituíuse en 1836. O Couto Mixto, un territorio fronteirizo con Portugal que tiña unha xurisdición propia, integrouse en Baltar en 1864, co Tratado de Lisboa. Posteriormente, os lugares de Ribiás e Santiago adscribíronse ao concello de Calvos de Randín, en 1870, polo que quedou só en Baltar o lugar das Maus.
Información específica de étimo para este topónimo
O nome persoal rexístrase na documentación do occidente peninsular con certa frecuencia desde o séc. VIII: Baltarius 714 TCaaveiro e coa forma galega desde o IX: Balteiro 883 DipAstur. O seu uso toponímico a partir do xenitivo, desde o XI: "uilla Baltar" 1059 CartularioGuimarães, "Sancti Felicis de Baltar" (o de Pastoriza) 1122 TLourenzá. Véxase tamén Balteiro.
Documentación histórica
Antiga e medieval
Moderna
Cognados e topónimos relacionados
Amais deste concello, onde tamén hai parroquia e lugar, hai outras dúas parroquias con este nome e cadanseu lugar, en Melide (Co) e Pastoriza (Lu), xunto con 17 lugares por toda Galicia e tres en Portugal (Porto, Viseu). O plural, Os Baltares (Ordes, Co), debe facer referencia ao apelido dos seus habitantes.
Deste mesmo nome procede Balteiro, a partir do acusativo, que tamén nomeou catro localidades en Portugal.
en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org