Pasar al contenido principal
Volver a ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Acceso investigadores
esglcaeupt-ptast

Vila Real

Vila Real

Tipología o caracterización geográfica

Concelho
Idioma del topónimo
Portugués

Étimo

VĪLLA
Latino
Hábitat humano » Población
RĒGĀLE
Latino
Valoración » Calidad

Resumen general

Composto de vila (< VILLA) e real (< RĒGĀLE), vila real é nome dado a povoações fundadas por monarcas e diretamente dependentes deles.

Aspectos geográficos, históricos, administrativos

A fundação de Vila Real filia-se na organização municipal da ‘terra de Panóias’. Panoias (talvez do latim PANNONIAS, DOELP) era a designação do conjunto de territórios entre o Marão e o Tua, e o Douro e Murça (“in terrio pannoniarum” 1091 PMH, Dipl p. 455), designação que caiu em desuso após a fundação de Vila Real. Em 1272 D. Afonso III atribuiu foral para a fundação de uma Vila Real de Panoias, mas só em 1289, por foral do rei D. Dinis, é fundada efetivamente a vila que se tornará a cidade atual, denominada Vila Real, e que receberá novo foral, de D. Manuel, em 1512.

Documentación histórica

Antigua e medieval

  • “in uilla rial subtus alpes mons” 1035 PMH, Dipl. p.176
  • “hereditate mea propria quam habui in uilla rial subtus monte custodias” 1040 PMH, Dipl. p.188
  • “Et sunt ipsas uillas […] uilla rial” 1079 PMH, Dipl. p.304
  • “Dante em Villa real” 1395 Desc.I, S p.77

Moderna

  • “das Villas da terra de Villa Real” 1706-1712 Costa_Corografia p.532
  • “comarca de Villa Real […]. A mais formosa, e considerável povoação da Provincia de Tras dos Montes. Fundou-a ElRey D. Diniz nas margẽs do rio Corgo” 1739 Freire_Corografia p.46

Cognados y topónimos relacionados

Topónimos com o elemento vila são frequentes na toponímia portuguesa:

(i) compostos, com qualificativo ou nome de possessor: Vilalva, Vila Corça, Vila Cova, Viladala, Vila do Bispo, Vila Dufe, Vila Flor, Vila Fria, Vila Garcia, Vila Lobos, Vila Longa, Vila Maior, Vila Marim, Vila Mende, Vila Mendo, Vila Monim, Vila Moura, Vila Reis, Vila Verde, Vila Viçosa;

(ii) derivados: Vilaça, Vilela, Vilarinho, Vilarejo, Vilarelho.

Também ocorrem topónimos derivados ou compostos com real: Reais, Monte Real; e com vila e real: Vila Real de Santo António.

Esperança Cardeira:  "Vila Real", 

en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org 

[consultado en 14-05-2025].
Fecha: 01/12/2023
1659
portugues

Coordenadas: -7.73545 41.305485

Las coordenadas en el estado español proceden del IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcripción fonética
[vilɐ’rjaɫ]
Audio
Provincia
Vila Real
Población (INE)
51850 (2021)

Gentilicio y apodos colectivos

Gentilicio(s)

Vila-realense

Seudogentilicio(s)
Sin datos

Antropónimos originados por el topónimo

Apellido
Vila Real
Nombre
No ha generado nombre personal

Bibliografía específica

No hay bibliografía

Firmas

Redacción: Esperança Cardeira

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

El proyecto I+D+I Toponomasticon Hispaniae está financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. La presente aplicación contó con una ayuda para la consolidación y estruturación de unidades de investigación competitivas de la Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Políticas de privacidad
  • Políticas de cookies
  • Contacto
-
-
-
-