Skip to main content
Tornar a ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Accesu investigadores
esglcaeupt-ptast

Vila Real

Vila Real

Tipoloxía ou caracterización xeográfica

Concelho
Idioma del topónimo
Portugués

Étimu

VĪLLA
Latino
Hábitat humanu » Población
RĒGĀLE
Latino
Valoración » Calidá

Resume xeneral

Composto de vila (< VILLA) e real (< RĒGĀLE), vila real é nome dado a povoações fundadas por monarcas e diretamente dependentes deles.

Aspectos xeográficos, históricos, administrativos

A fundação de Vila Real filia-se na organização municipal da ‘terra de Panóias’. Panoias (talvez do latim PANNONIAS, DOELP) era a designação do conjunto de territórios entre o Marão e o Tua, e o Douro e Murça (“in terrio pannoniarum” 1091 PMH, Dipl p. 455), designação que caiu em desuso após a fundação de Vila Real. Em 1272 D. Afonso III atribuiu foral para a fundação de uma Vila Real de Panoias, mas só em 1289, por foral do rei D. Dinis, é fundada efetivamente a vila que se tornará a cidade atual, denominada Vila Real, e que receberá novo foral, de D. Manuel, em 1512.

Documentación histórica

Vieya y medieval

  • “in uilla rial subtus alpes mons” 1035 PMH, Dipl. p.176
  • “hereditate mea propria quam habui in uilla rial subtus monte custodias” 1040 PMH, Dipl. p.188
  • “Et sunt ipsas uillas […] uilla rial” 1079 PMH, Dipl. p.304
  • “Dante em Villa real” 1395 Desc.I, S p.77

Moderna

  • “das Villas da terra de Villa Real” 1706-1712 Costa_Corografia p.532
  • “comarca de Villa Real […]. A mais formosa, e considerável povoação da Provincia de Tras dos Montes. Fundou-a ElRey D. Diniz nas margẽs do rio Corgo” 1739 Freire_Corografia p.46

Cognaos y topónimos rellacionaos

Topónimos com o elemento vila são frequentes na toponímia portuguesa:

(i) compostos, com qualificativo ou nome de possessor: Vilalva, Vila Corça, Vila Cova, Viladala, Vila do Bispo, Vila Dufe, Vila Flor, Vila Fria, Vila Garcia, Vila Lobos, Vila Longa, Vila Maior, Vila Marim, Vila Mende, Vila Mendo, Vila Monim, Vila Moura, Vila Reis, Vila Verde, Vila Viçosa;

(ii) derivados: Vilaça, Vilela, Vilarinho, Vilarejo, Vilarelho.

Também ocorrem topónimos derivados ou compostos com real: Reais, Monte Real; e com vila e real: Vila Real de Santo António.

Esperança Cardeira:  "Vila Real", 

en Toponimia de Galicia e Portugal (PID2020-114216RB-C61), proyecto integrado en Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. http://toponhisp.org 

[consultado en 14-05-2025].
Fecha: 01/12/2023
1659
portugues

Coordenadas: -7.73545 41.305485

Las coordenadas en el estado español proceden del IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcripción fonética
[vilɐ’rjaɫ]
Audio
Ensin provincia
Vila Real
Población
51850 (2021)

Xentiliciu y nomatos coleutivos

Xentiliciu/-os

Vila-realense

Pseudoxentiliciu/-os
Ensin datos

Antropónimos orixinaos pol topónimu

Apellíu
Vila Real
Nome
Nun xeneró nome personal

Bibliografía específica

Nun hai bibliografía

Robla

Redaición: Esperança Cardeira

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

El proyeutu I+D+I Toponomasticon Hispaniae ta financiáu pol MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. La presente aplicación cuntó con una ayuda pa la consolidación ya estruturación d'unidaes d'investigación competitives de la Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Polítiques de privacidá
  • Polítiques de cookies
  • Contautu
-
-
-
-