Ir o contido principal
Volver a ToponHisp
  • Consulta del diccionario
  • Resultados del proyecto
  • Bibliografía
  • Fuentes
  • Acceso investigadores
esglcaeupt-ptast

Arizkun

Arizkun

Tipoloxía ou caracterización xeográfica

Localidad
Idioma do topónimo
Vasco

Étimo

HAREITZ, HARITZ, ARETX
Vasco
Fitonimia
GUNE, -GUE, -GUN, -GU, -UN, -UE
Vasco
Onomástica

Ámbito semántico

Hábitat humano » Poboación
Fitonimia

Resumo xeral

Compuesto de haritz 'roble', Querqus robur, y el sufijo locativo -gun, con un significado original de 'lugar donde abundan los robles'.

Aspectos xeográficos, históricos, administrativos

Arizkun pertenece al cuartel llamado Baztangoiza ('la parte alta de Baztan'). Los otros cuarteles del valle de Baztan son Basaburua ('la cabecera del valle'), Erberea ('la tierra baja') y la capital Elizondo.

Información específica de étimo para este topónimo

Es un compuesto claro del nombre haritz 'roble' y de gun 'sitio', segundo elemento que presenta diversas variantes y que suele ser considerado como sufijo locativo. Después de sibilante sorda es habitual que la velar sonora se ensordezca: compárese con Arizkuren, nombre de una pequeña población de Artzibar / Valle de Arce (N), con la misma base haritz y el adjetivo guren 'hermoso' (véanse Ibarguren y Sorauren). La acepción original de Arizkun era 'lugar de robles', 'sitio en el que abundan los robles', similar a Aristu (Urraúl Alto / Urraulgoiti, N), a Aritzu (Anue, N) y a Ariztegi (Gartzain, Baztan, N).

Documentación histórica

Antiga e medieval

Arizcun (1268, Felones, 1982: 672)

Arizcuyn (1280, Zabalo, 1972: 103)

«De Arizcun Achicunea» (sic) (Zabalo, 1972:177)

Arizqun (1366, Carrasco, 1973: 531)

Arizcun (1366, Carrasco, 1973: 531)

«Otrossi como yo ouiesse deposado en poder de don Pedro de Villanueba, rector de Arizcun, çierta plata por ochenta libras que yo prometi dar a Graçia de Eliçondo» (1452, Ciérbide y Ramos, 1997: 100)

«Fecha carta en la puerta de la yglesia de seynor Sant Johan Babtista d'Arizcun [...] don Pedro de Villanueba, abat de Arizcun, Johan Martinjz de Maya [...]. Et yo, Johanjcot d'Arizcun, notario publico» (1465, Ciérbide y Ramos, 1997: 112)

Moderna

«El palacio de Arizcun solar» (1512, AGN, registros de comptos, serie 2ª, nº 1, 20 r. )

Arizcun (1513, AGN, registros de comptos, serie 2ª, nº 1, 13 r.)

Arizcun garate 'el portillo de Arizkun': «Una pieca de tierra blanca [...] en los terminos del lugar de Arizcun en la parte llamada Arizcun garate affrontada con tierras del palacio de Arizcun» (1528, AGN, pr. de Elizondo, 1, 34, J. Elizondo)

«...a Joanes de Yrigoyen y a Joanicot Bicondo y a Joanperiz de Vergara de los lugares de Arizcun y Erraçu y Eliçondo» (1606, AGN, 41361, 74)

«Leon de Billanueba vezino de la villa de Aoyz y Juanes de Villanueba vezino del lugar de Lincoayn los quales conoçieron y confesaron deber y ser tenidos y obligados a pagar a Tristant de Yriberri vezino del lugar de Arizcun [...]» (1625, AGN, 11284/1, 418)

«Elechal del palacio de Ursua de Arizcun» (Azpilkueta, 1784; AGN, hip. de Baztan 1, nº 92, 44)

«...un bordal [...] confina con bordales de Salaberria de Arizcun y Dolarea de Urrasun» (Azpilkueta, 1825; AGN, hip. de Baztan 1, nº 92, 53 v.)

«Primeramente la enunciada casa de Enecorena [...] sita en el lugar de Arizcun» (1825, AGN, hip. de Baztan 1, nº 92, 62)

«...y por bordales mas inmediatos los de la cassa de Orzaycena y Zapatorena de Arizcun» (1825, AGN, hip. de Baztan 1, nº 92, 63 r. - 63 v.)

«...alcarganaturic gorputz bat eguiten dira guero Arizcun-equin Azpilcueta-ren bitartean» 'juntados se unen (se hacen un solo cuerpo) entre Arizkun y Azpilkueta' (Iztueta,1847: 120)

Cognados e topónimos relacionados

Aretxaga (Okondo, A)

Aristu (Urraúl Alto / Urraulgoiti, N)

Aritzu (Anue, N)

Arizcuna (microtop., Arizkuna en grafía moderna) (Larraona / Larragoa, N, 1691; AGN, pr. de Artavia / Artabia, 6, M.J. García).

Arizcun aldea (microtop., Arizkunaldea en grafía actual) (Aranaratxe, N, 1686; AGN, pr. de Artavia / Artabia, 3, M.J. García)

Ariztegi (barrio de Gartzain, Baztan, N)

Patxi Xabier Salaberri Zaratiegi:  "Arizkun", 

en Toponimia del País Vasco y Navarra (PID2020-114216RB-C64), proyecto integrado en el Toponomasticon Hispaniae, financiado por el MCIN/AEI/10.13039/ 501100011033 

[consultado en 14-05-2025].
Data: 31/03/2025
4824
no-portugues

Coordenades:-1.482811 43.176365

As coordenadas no estado español proceden do IGE

×Cerrar

Visualización de capas

One fine body…

Close Save changes
Transcrición fonética
ais̻ˈkun, aˈris̻kun
Provincia
Nafarroa / Navarra
Poboación (INE)
329 (2024 https://nastat.navarra.es/es/recursos/nomenclator)

Xentilicio e alcumes colectivos

Xentilicio(s)

arizkundarra

Pseudoxentilicio(s)
Sen datos

Antropónimos orixinados polo topónimo

Apelido
Arizcun
100 ocurrencias
Fonte: https://www.ine.es/widgets/nombApell/index.shtml

Primer apellido Arizcun lehen deitura

Arizcun
Apelido
Arizcun
104 ocurrencias
Fonte: https://www.ine.es/widgets/nombApell/index.shtml

Segundo apellido Arizcun bigarren deitura

Arizcun
Apelido
Arizkun
6 ocurrencias
Fonte: https://www.ine.es/widgets/nombApell/index.shtml

Primer apellido Arizkun lehen deitura

Arizkun
Nome
Non xerou nome persoal

Bibliografía específica

Non hai bibliografía

Sinaturas

Redacción: Patxi Xabier Salaberri Zaratiegi

Arizkun urrunxkotik ikusirik; gibelean Auza edo Hauza mendia ageri da. Felix Salabururen argazkia.

Arizkun urrunxkotik ikusirik; gibelean Auza edo Hauza mendia ageri da. Felix Salabururen argazkia.

Arizkungo Ordoki auzoko Iriberria baserria. Fernando Iribarrenen argazkia.

Arizkungo Ordoki auzoko Iriberria baserria. Fernando Iribarrenen argazkia.

Ministerio de ciencia
Xunta de Galicia
Instituto da Lingua Galega
UPNA
UAM
Universidad de Zaragoza

O proxecto I+D+I Toponomasticon Hispaniae está financiado polo MCIN/AEI/10.13039/501100011033/. A presente aplicación contou cunha axuda para a consolidación e estruturación de unidades de investigación competitivas da Xunta de Galicia (ED431C 2021/20).

Menú del pie

  • Políticas de privacidade
  • Políticas de cookies
  • Contacto
-
-
-
-